Belediyeler, şehirlerin ekonomik ve sosyal kalkınmasında önemli bir rol üstlenmektedir. Bu rol, sadece altyapı hizmetleri sunmakla sınırlı kalmayıp, aynı zamanda iş gücü piyasasının etkinliğini artırarak bölgedeki ekonomik büyümeyi teşvik etmekle de ilgilidir. İşgücüne katılım oranları, belediyelerin bu alandaki başarısını değerlendirmek için kritik bir performans göstergesi olarak değerlendirilir.

İşgücüne Katılım Oranı Nedir?

Bir bölgedeki çalışabilir yaşta olan nüfusun ne kadarının iş gücüne dahil olduğunu gösteren ekonomik göstergedir. Yüksek işgücüne katılım oranı, o bölgedeki vatandaşların daha fazla istihdam fırsatına sahip olduğunu ve aktif olarak ekonomiye katkı sunduğunu gösterirken, düşük oranlar ise işgücü piyasasında eksiklikler ve olası ekonomik sorunlar olduğunu işaret eder.

Belediyeler İçin İşgücüne Katılım Oranlarının Önemi

Belediyelerin performansını değerlendirirken yalnızca altyapı projeleri, sosyal hizmetler veya kültürel etkinlikler gibi geleneksel ölçütler değil, aynı zamanda işgücüne katılım oranları da önemli bir gösterge olarak dikkate alınmalıdır. İşgücüne katılım oranları, belediyelerin ekonomik sağlığını ve sürdürülebilir kalkınma çabalarını anlamak için bir nevi “erken uyarı sistemi” işlevi görür.

2024 Yılında Metropollerde İşgücüne Katılım

Türkiye’nin büyükşehirlerinde 2024 yılı itibarıyla işgücüne katılım oranlarında önemli değişiklikler gözlemlenmektedir. Ekonomik gelişmişlik düzeyine, sanayi ve hizmet sektörlerinin yaygınlığına bağlı olarak, bazı şehirlerde işgücüne katılım oranları daha yüksekken, bazı şehirlerde ise bu oranlar oldukça düşük kalmaktadır.

1. En Yüksek İşgücüne Katılım Oranı:

• Tekirdağ (60,0%): Tekirdağ, 2024’te işgücüne katılma oranı en yüksek olan şehir. Bu, bölgedeki ekonomik aktivitenin güçlü olduğunu gösteriyor. Bu şehirdeki sanayi, ticaret veya diğer sektörlerdeki büyüme, işgücüne katılımı teşvik edebilir.
• Kocaeli (59,3%) ve Antalya (59,0%) de yüksek oranlarla dikkat çekiyor. Kocaeli’nin sanayi odaklı yapısı ve Antalya’nın turizm sektörü iş gücüne katılımı güçlendirdiği söylenebilir.

2. Orta Düzey İşgücüne Katılım:

• Çoğu büyükşehirde işgücüne katılım oranı %50 – %56 arasında değişiyor. Öne çıkan şehirler Sakarya (58,4%), İstanbul (58,0%), Denizli (57,4%) gibi şehirler. Bu şehirler, ekonomik olarak potansiyeli yüksek bölgeler olarak değerlendirilebilir.
• İzmir, Bursa, Trabzon gibi şehirlerde işgücüne katılım oranları %56 civarında, bu da bölgesel olarak güçlü bir ekonomik yapı ve iş gücü talebini işaret edebilir.

3. Orta Düzeyin Altındaki İşgücüne Katılım Oranları:

• Orta düzeyin altındaki işgücüne katılım oranları %50’nin altında. Bu kategorideki şehirler Van (46,8%), Şanlıurfa (45,9%), Diyarbakır (44,1%) gibi şehirlerdir. Bu şehirlerde işgücüne katılım oranı, ekonomik gelişim ve istihdam fırsatlarının sınırlı olduğuna işaret ediyor. Bölgesel ekonomik kalkınma ve daha fazla iş fırsatının yaratılması gerekebilir.

İstihdam Politikalarının İşgücüne Katılım Üzerindeki Yansımaları

Belediyeler, istihdam yaratma ve ekonomik kalkınma konusunda doğrudan etkiye sahip aktörlerdir. Yüksek işgücüne katılım oranları, bölgedeki iş gücü talebinin karşılanmaya başladığını ve bu talebin şehirdeki ekonomik faaliyetlerle uyum içinde arttığını gösterir.

Belediyeler, işgücüne katılımı artırmaya yönelik stratejiler geliştirerek, daha fazla istihdam yaratmayı ve yerel ekonomiyi güçlendirmeyi hedeflemektedir.

İşgücüne Katılımda Değişim

TÜİK’in İşgücüne katılma oranlarına göre 2022-2023 ve 2023-2024 yılları arasında büyükşehirlerdeki işgücüne katılım oranındaki değişimleri analiz ettiğimizde; birçok şehirde işgücüne katılım oranlarında pozitif değişim gözlemlenirken, bazı şehirlerde olumsuz değişimler yaşandığı görülmektedir. Özellikle Diyarbakır, Balıkesir, Trabzon, Erzurum, Kahramanmaraş ve Mersin gibi şehirlerde ciddi değişimler yaşanmıştır.

1. Yüksek Değişim Gösteren Şehirler:

• Diyarbakır: 2022-2023 dönemi %0,3’lük küçük bir artış gösterirken, 2023-2024 döneminde %8,3’lük büyük bir artış yaşanmıştır. Bu, Diyarbakır’da işgücüne katılım oranının hızla arttığını, yerel istihdam fırsatlarının ve ekonomik büyümenin hızlandığını gösteriyor.
• Malatya: 2022-2023 döneminde işgücüne katılım oranı %5,1 azalmışken, 2023-2024’te %10,1’lik önemli bir artış yaşanmıştır. Malatya’da işgücü piyasasında dramatik bir iyileşme olduğu söylenebilir. Bu değişim, özellikle deprem sonrası iyileşme sürecinin etkisini yansıtıyor.
• Hatay: 2022-2023 döneminde %10,5’lik bir azalma yaşanırken, 2023-2024’te %11,6’lık büyük bir artış gözlemlenmiştir. Deprem sonrası iyileşme sürecini gösteriyor.
• Kahramanmaraş: 2022-2023 döneminde %7,3’lük büyük bir azalma varken, 2023-2024’te %10,4’lük bir artış yaşanmıştır. Kahramanmaraş’taki bu değişim, özellikle bölgenin deprem sonrası iyileşme etkisini taşıyor.

2. Düşüş Yaşayan Şehirler:

• Samsun: 2022-2023 döneminde %1,1’lik bir azalma yaşanırken, 2023-2024’te %5,3’lük ciddi bir düşüş yaşanmıştır. Samsun’da işgücüne katılım oranının önemli ölçüde gerilemesi, yerel iş gücü piyasasında daralma veya bazı ekonomik zorluklar yaşandığını göstermektedir.
• Denizli: 2022-2023 döneminde %1,2’lik bir azalma yaşanmışken, 2023-2024’te %5’lik bir artış gözlemlenmiştir. Bu da, 2023-2024’te işgücüne katılım oranındaki toparlanma olduğu anlamına geliyor.
• Antalya: 2022-2023 döneminde %1,4’lük bir artış gözlemlenirken, 2023-2024’te %0,8’lik bir azalma yaşanmıştır.

3. Duraklama Ya Da Küçük Değişimler:

• Bursa, İzmir, Kocaeli, Konya: Bu şehirlerde işgücüne katılım oranındaki değişim küçük seviyelerde kalmıştır. Örneğin, Bursa’da 2023-2024 döneminde %0,1 artış yaşanırken, İzmir’de %0,6’lık küçük bir düşüş görülmektedir. Bu tür şehirlerde genellikle ekonomik istikrar daha fazla olup, büyük değişimler beklenmeyebilir.
• Kayseri, Manisa, Aydın: Bu şehirlerde de işgücüne katılım oranlarında çok küçük değişimler gözlemlenmiştir (Kayseri’de 2023-2024’te değişim sıfır, Manisa’da ise %1,2’lik bir düşüş). Bu da şehirlerin ekonomik yapılarının daha dengeli olduğunu ve büyük bir dalgalanma yaşanmadığını gösteriyor.

4. Öne Çıkan Diğer Şehirler:

• Kocaeli ve İzmir: Kocaeli’de işgücüne katılım oranı 2022-2023 döneminde %3’lük bir artış gösterirken, 2023-2024’te %1,3’lük daha küçük bir artış yaşanmıştır. İzmir’de ise benzer şekilde, 2022-2023’te %0,6’lık küçük bir düşüş olurken, 2023-2024’te %3,6’lık bir artış gözlemlenmiştir.

Belediyeler, işgücüne katılım oranlarını artırmaya yönelik çeşitli stratejiler geliştirebilir. Bu stratejiler arasında, yerel istihdamı teşvik etmek, gençlerin ve kadınların iş gücüne katılımını desteklemek, mesleki eğitim programları sunmak, girişimcilik fırsatlarını artırmak gibi çeşitli politikalar yer alabilir. Ayrıca, yerel iş gücü piyasasına katılımı engelleyen sosyal bariyerlerin ortadan kaldırılması için sosyal hizmetlerin güçlendirilmesi, dezavantajlı gruplara yönelik projelerin uygulanması büyük önem taşır.

Belediyeler, işgücüne katılım oranlarını artırarak sadece ekonomik kalkınmayı değil, aynı zamanda sosyal dengeyi ve yaşam kalitesini de iyileştirebilirler. İşgücüne katılım oranları, belediyelerin ne kadar başarılı olduklarını ve ne kadar etkili politikalar geliştirdiklerini gösteren önemli bir performans göstergesidir. Bu nedenle, belediyeler için bu göstergenin izlenmesi ve iyileştirilmesi, stratejik planlamanın ayrılmaz bir parçası olmalıdır.

“Vizyon, hayal kurmaktan fazlasıdır; harekete geçmeye cesaret eden bir amaçtır.” – Tony Robbins

Stratejik yönetim alanında uzman ekibimiz, kurumsal, yönetimsel ve kişisel gelişiminize yönelik danışmanlık ve eğitim hizmetleri sunmaktadır. Bu hizmetlerle, organizasyonel verimliliğinizi artırabilir ve yönetim becerilerinizi geliştirebilirsiniz. Ayrıca kurumsal kapasitenizin mevcut durumuna ilişkin ücretsiz ön değerlendirme raporu talep edebilirsiniz. Hizmetlerimiz hakkında daha fazla bilgi almak için bizimle iletişime geçin.

Güncel konulardan haberdar olmak için sosyal medya hesaplarımızdan bizi takip edin..

• LinkedIn
• X
• Instagram
• YouTube